Παπαδημητρίου: Οι τρεις βασικοί πυλώνες του νέου αναπτυξιακού πρότυπου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
14 Νοεμβρίου 2016
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΕΒΕΑ «EXPORT FORUM 2016»
Ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Δημήτρης Παπαδημητρίου, απηύθυνε χαιρετισμό κατά το «Export Forum 2016» που διοργάνωσε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών.
Όπως επεσήμανε, το ζητούμενο σήμερα για τη χώρα δεν είναι μία απλή επανεκκίνηση της οικονομίας με τον τερματισμό της ύφεσης, αλλά η οριστική έξοδος από αυτήν μέσω της βιώσιμης ανάπτυξης που μόνο η αλλαγή του παραγωγικού πρότυπου της οικονομίας εγγυάται.
Οι βασικοί πυλώνες αυτού του νέου αναπτυξιακού πρότυπου, είναι τρεις: α) επαναφορά στην ομαλή χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας (μέσω QE και αντιμετώπισης του υψηλού αποθέματος μη εξυπηρετούμενων δανείων), β) προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων (με την εμπέδωση της εμπιστοσύνης και με την αξιοποίηση όλων των προσφερόμενων Ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων) και γ) ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας.
Αντίστοιχα, οι βασικές αρχές του νέου αναπτυξιακού προτύπου συνοψίζονται στην αξιοποίηση της γνώσης και του διαθέσιμου ανθρώπινου κεφαλαίου, στην προώθηση της καινοτόμου επιχειρηματικότητας, στη δημιουργία ποιοτικών υποδομών και στη διοικητική αποτελεσματικότητα.
Σήμερα, παρόλο το αυστηρό δημοσιονομικό πλαίσιο, οι δείκτες είναι ενθαρρυντικοί όσον αφορά τις προοπτικές προσέλκυσης επενδύσεων και επέκτασης των εξαγωγών, συνέχισε ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης. Αυτό συμβαίνει για μια σειρά από λόγους, όπως το γεγονός ότι οι φορολογικοί συντελεστές αναμένεται να μειωθούν στο επόμενο διάστημα, η Ελλάδα έχει διαφύγει οριστικά τον κίνδυνο του Grexit, ενώ οι τελευταίες εκθέσεις προβλέπουν για τη διετία 2017-2018 μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης των επενδύσεων 9% και των εξαγωγών 4%.
Εφεξής αναμένονται οι εξής αναπτυξιακές δράσεις, υπογράμμισε ο κ. Παπαδημητρίου: (α) ταχεία ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης έως 5 Δεκεμβρίου, (β) βραχυχρόνια διευθέτηση του χρέους έως τέλος 2016, (γ) μερική άρση των capital controls, (δ) χρηματοδοτική συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα και (ε) ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ στις αρχές του 2017.
Όσον αφορά τις ελληνικές εξαγωγές, τα τελευταία στοιχεία μαρτυρούν την ανθεκτικότητα αλλά και το δυναμισμό τους, καθώς τον Σεπτέμβριο είχαμε την μεγαλύτερη ετήσια ποσοστιαία αύξηση εξαγωγών αγαθών των τελευταίων 33 μηνών.
Ο Υπουργός αναφέρθηκε επίσης στην εθνική στρατηγική για τις εξαγωγές η οποία περιλαμβάνει άμεσες παρεμβάσεις για την ενίσχυση της γνώσης και πληροφόρησης μέσω της δημιουργίας πληροφοριακού συστήματος και διαδικτυακής πύλης εξωστρέφειας, την ενδυνάμωση των δομών και λειτουργιών της Οικονομικής Διπλωματίας μέσω της εκπόνησης Οδηγιών Επιχειρηματικότητας και της αναβάθμισης λειτουργίας γραφείων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων και τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού συστήματος διοίκησης για την ανάπτυξη συνεργειών προώθησης της εξωστρέφειας.
Συμπλήρωσε, τέλος, ότι πρόσφατα εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Παρακολούθησης του ΕΠΑνΕΚ τρία ειδικά σχεδιασμένα χρηματοδοτικά προγράμματα ύψους 234 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των μεταποιητικών επιχειρήσεων της χώρας.
Από το Γραφείο Τύπου
ΕΒΕΑ EXPORT FORUM 2016
Ομιλία Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, Δήμου Παπαδημητρίου
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών
Κυρίες και Κύριοι,
Θέλω να σας ευχαριστήσω για την σημερινή παρουσία σας στην εκδήλωση «ΕΒΕΑ ExportForum 2016» και να συγχαρώ τη διοίκηση του ΕΒΕΑ για την αξιέπαινη και εποικοδομητική αυτή πρωτοβουλία η οποία μου προσφέρει την ευκαιρία να μιλήσω για το αναπτυξιακό στίγμα, τις επενδυτικές ευκαιρίες και τις εξαγωγικές προοπτικές της χώρας.
Το ζητούμενο σήμερα για τη χώρα δεν είναι μία απλή επανεκκίνηση της οικονομίας με τον τερματισμό της ύφεσης. Είναι η οριστική έξοδος από την κρίση μέσω μιας βιώσιμης ανάπτυξης που μόνον η αλλαγή του παραγωγικού πρότυπου της οικονομίας εγγυάται.
Τρείς είναι οι βασικοί πυλώνες αυτού του νέου αναπτυξιακού πρότυπου:
– Επαναφορά στην ομαλή χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας (μέσω QE και αντιμετώπισης του υψηλού αποθέματος μη εξυπηρετούμενων δανείων)
– Προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων (με την εμπέδωση της εμπιστοσύνης και με την αξιοποίηση όλων των προσφερόμενων Ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων)
– Ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας (με συμμετοχή σε παγκόσμιες αλυσίδες παραγωγής και αύξηση των εμπορικών δεσμών με άλλες χώρες)
Αντίστοιχα οι βασικές αρχές του νέου αναπτυξιακού προτύπου είναι:
– Αξιοποίηση της γνώσης και του διαθέσιμου ανθρώπινου κεφαλαίου
– Προώθηση της καινοτόμου επιχειρηματικότητας
– Δημιουργία ποιοτικών υποδομών (π.χ. μεταφορών, τηλεπικοινωνιών, ανακύκλωσης)
– Διοικητική αποτελεσματικότητα
Βεβαίως, το νέο αναπτυξιακό πρότυπο περιορίζεται από το ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο, όπως καθορίζεται από το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής αλλά και τη νέα Ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση και το δημοσιονομικό σύμφωνο (fiscal compact), που απαιτούν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς. Στην Ελλάδα η αυστηρή δημοσιονομική προσαρμογή έχει οδηγήσει σε υψηλούς φορολογικούς συντελεστές, οι οποίοι σε ορισμένες περιπτώσεις λειτουργούν αποτρεπτικά στην προσέλκυση επενδύσεων.
Ωστόσο, οι προοπτικές προσέλκυσης επενδύσεων και επέκτασης των εξαγωγών είναι ιδιαίτερα θετικές για 10 βασικά λόγους:
Πρώτο, το ύψος των φορολογικών συντελεστών έχει φτάσει στο ανώτερο επίπεδο και συνεπώς μεσομακροπρόθεσμα και με την εξασφάλιση δημοσιονομικού χώρου οι φορολογικοί συντελεστές θα βαίνουν μειούμενοι, εξέλιξη που μόνο θετικά μπορεί να επηρεάσει τις προσδοκίες των επενδυτών.
Δεύτερο, η Ελλάδα διέφυγε οριστικά τον κίνδυνο του Grexit διατηρώντας στο ακέραιο τη στρατηγική γεωπολιτική και οικονομική σημασία της ως μέλους της Ευρωζώνης που αποτελεί προπύργιο σταθερότητας στη ΝΑ Μεσόγειο, γέφυρα εμπορικής και πολιτισμικής επικοινωνίας της ΕΕ με την Ανατολή, ενεργειακό δίαυλο και κεντρικό τουριστικό θέρετρο Ευρώπης και Ρωσίας συμπεριλαμβανομένης. Τέλος του Grexit σημαίνει πως το brand name Greece αποκτά πάλι σημαντική αξία λόγω πολιτικής σταθερότητας και ασφάλειας της χώρας σε μια ευρύτερη περιοχή αναταράξεων. Στην ασφάλεια αυτή συμβάλλει η στάση της χώρας στο μεταναστευτικό που την προφυλάσσει από τον ισλαμικό φονταμενταλισμό και τρομοκρατία.
Τρίτο, η παρατεταμένη ύφεση οδήγησε την οικονομία σε ακραία χαμηλά επίπεδα αποκαθιστώντας τη κερδοφορία όσων επιχειρήσεων άντεξαν. Έτσι, οι 500 ισχυρές επιχειρήσεις της οικονομίας αύξησαν τα κέρδη τους (EBITDA) 31% περίπου το 2015 με συνέπεια το α΄ εξάμηνο 2016 να αυξηθούν οι ακαθάριστες παραγωγικές επενδύσεις 2,4% σε ετήσια βάση και να διαφαίνεται πλέον η ανάκαμψη της οικονομίας. Ενδεικτικά αναφέρω πως οι τελευταίες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα προβλέπουν για τη διετία 2017-2018 μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης των επενδύσεων 9% και των εξαγωγών 4%, ενώ η έκθεση της Eurobank εκτιμά ανάκαμψη της οικονομίας ήδη από το β’ εξάμηνο 2016.
Τέταρτο, στη διαδικασία αυτή ανάκτησης του επενδυτικού και αναπτυξιακού momentum συνέβαλαν καθοριστικά οι συμφωνίες με τους Θεσμούς (Ιούλιος 2105 και Μάιος 2016) και η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης που βελτίωσε αισθητά το οικονομικό κλίμα. Εφεξής και με την πολιτική ώθηση του κυβερνητικού ανασχηματισμού αναμένουμε την εξής ακολουθία αναπτυξιακών δράσεων: (α) τη ταχεία ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης έως 5 Δεκεμβρίου, (β) την βραχυχρόνια διευθέτηση του χρέους έως τέλος 2016, (γ) την μερική άρση των capital controls, (δ) τη χρηματοδοτική συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα και (ε) την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ στις αρχές του 2017. Αυτή είναι η αναμενόμενη εξέλιξη που θα πυροδοτήσει την οικονομική ανάκαμψη το προσεχές εξάμηνο και σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμίσεις θα μπορέσει να επαναφέρει την οικονομία σε αναπτυξιακή τροχιά μακροχρόνια.
Πέμπτο, μολονότι η Ελλάδα επιβαρύνεται λόγω δημοσιονομικής προσαρμογής με συγκριτικά υψηλή φορολογία, ωστόσο διαθέτει σωρεία συγκριτικών πλεονεκτημάτων όπως εξειδικευμένο και φθηνό εργατικό δυναμικό, ευελιξία στην αγορά εργασίας, σταθερό πλέον φορολογικό πλαίσιο, νέο αναπτυξιακό νόμο, ένα βιώσιμο (μετά τη πρόσφατη μεταρρύθμιση) ασφαλιστικό σύστημα, μεγάλο απόθεμα ανεκμετάλλευτων πόρων σε ανθρώπινο και φυσικό κεφάλαιο, πολιτική σταθερότητα, αλλά και εμπορική διαπραγματευτική ισχύ και θεσμική ασφάλεια λόγω συμμετοχής στο ευρώ.
Έκτο, η χώρα διαθέτει ένα τραπεζικό σύστημα το οποίο μετά την αναδιάρθρωση του και την ανακεφαλαιοποίησή του θεωρείται πλέον ασφαλές με βάση τα διεθνή και Ευρωπαϊκά standards.
Έβδομο, έχει εξασφαλισμένους πόρους από τα Ευρωπαϊκά ταμεία μέχρι το 2020 και μέσω του Επενδυτικού σχεδίου Juncker στηρίζει επιχειρηματικά σχέδια για ιδιώτες, τα οποία θα χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ήδη συμμετέχουν οι πρώτες ελληνικές επιχειρήσεις).
Όγδοο, η επταετής ύφεση της ελληνικής οικονομίας έχει δημιουργήσει ευκαιρίες για τη συμμετοχή ξένων κεφαλαίων σε επιχειρήσεις που συνέχισαν τη λειτουργία τους και συνεπώς απέδειξαν την δυναμική που μπορούν να έχουν σε ένα νέο αναπτυξιακό περιβάλλον.
Ένατο, την περίοδο 2016 και 2017 η Ελλάδα θα έχει υλοποιήσει ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων παγκοσμίως (COSCO, Περιφερειακά αεροδρόμια, Ελληνικό κλπ). Οι ιδιωτικοποιήσεις μπορούν να δημιουργήσουν επενδύσεις πολλαπλού ύψους (spillovers) σε έργα υποδομών, logistics, κτιριακών εγκαταστάσεων και χώρων ψυχαγωγίας.
Δέκατο, η Ελλάδα διαθέτει προϊόντα και υπηρεσίες πχ τοπικής προέλευσης ή παραγωγής στα οποία μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις και να κατακτήσει εξειδικευμένες αγορές (niche market).
Όσον αφορά τις ελληνικές εξαγωγές οι οποίες στο α’ 9μηνο του 2016 υποχωρούν ετησίως 3,7% αλλά εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών αυξάνουν 1% δεν μπορούμε να είμαστε ιδιαίτερα ευχαριστημένοι, αφού ιδίως στον τομέα των αγαθών τα επίπεδα είναι χαμηλά συγκριτικά με τις εξαγωγικές δυνατότητες της χώρας. Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο είχαμε την μεγαλύτερη ετήσια ποσοστιαία αύξηση εξαγωγών αγαθών των τελευταίων 33 μηνών. Επίσης, την περίοδο ύφεσης 2009-2015 όταν το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας συρρικνώθηκε 23% οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν 10% σε σταθερές τιμές, εξέλιξη που οδήγησε στην αύξηση της εξωστρέφειας της οικονομίας (όπως την μετρά ο λόγος εξαγωγών/ΑΕΠ)κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες από 19,9% σε 31% !
Τα στοιχεία αυτά μαρτυρούν την ανθεκτικότητα αλλά και το δυναμισμό των ελληνικών εξαγωγών που είχαν να αντιμετωπίσουν μεταξύ άλλων το πρόβλημα ρευστότητας και πιστώσεων, τους κεφαλαιακούς ελέγχους, την υποτονική ευρωπαϊκή ζήτηση, την κρίση σε Μ.Ανατολή και Β. Αφρική, την υποτίμηση της τουρκικής λίρας κλπ.
Σαν υπουργείο έχουμε αναπτύξει, διαβουλευθεί και λάβει την έγκριση των θεσμών για ένα Σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη των εξαγωγών που ήδη υλοποιείται υπό την εποπτεία της Επιτροπής Εξωστρέφειας. Η εθνική στρατηγική μας για τις εξαγωγές περιλαμβάνει άμεσες παρεμβάσεις για:
(α) την ενίσχυση της γνώσης και πληροφόρησης μέσω της δημιουργίας πληροφοριακού συστήματος και διαδικτυακής πύλης εξωστρέφειας,
(β) την ενδυνάμωση των δομών και λειτουργιών της Οικονομικής Διπλωματίας μέσω της εκπόνησης Οδηγιών Επιχειρηματικότητας και της αναβάθμισης λειτουργίας γραφείων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων και
(γ) την διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού συστήματος διοίκησης για την ανάπτυξη συνεργειών προώθησης της εξωστρέφειας.
Μόλις πρόσφατα εγκρίθηκε από την Επιτροπή Παρακολούθησης του ΕΠΑνΕΚ τρία ειδικά σχεδιασμένα χρηματοδοτικά προγράμματα ύψους 234 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των μεταποιητικών επιχειρήσεων της χώρας, μεταξύ των οποίων το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια – Διεθνοποίηση ΜμΕ», προϋπολογισμού 100 εκατ. Ευρώ, αποσκοπεί στην ενίσχυση της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας νέων και υφιστάμενων κυρίως μεταποιητικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και στην προβολή των ελληνικών επιχειρήσεων και των προϊόντων τους στις διεθνείς αγορές.
Είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για το μέλλον των ελληνικών εξαγωγών τώρα που η ΕΕ ανακάμπτει και η Ελλάδα βγαίνει από τη κρίση. Με την συνεργασία όλων των κοινωνικών εταίρων, τη τεχνική βοήθεια της ΕΕ και τη συναίνεση των πολιτικών παρατάξεων οι ελληνικές εξαγωγές μόνον ανοδική πορεία έχουν εφεξής να διατρέξουν. Είμαι βέβαιος πως η σημερινή εκδήλωση του ΕΒΕΑ θα συμβάλλει ακριβώς σε αυτή τη κατεύθυνση.
Σας ευχαριστώ
