Τέρμα οι δωρεάν πλαστικές σακούλες – Ποια είναι η επιβάρυνση από το 2018 – Οι υποχρεώσεις των εμπόρων των παραγωγών και οι κανόνες για την πώλησή της
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση με τα μέτρα και τους κανόνες που θα ισχύουν από το 2018 για τη μείωση της κατανάλωσης πλαστικών σακουλών μεταφοράς σε συμμόρφωση με την οδηγία 2015/720/ΕΕ
Με την απόφαση αυτή καθορίζονται τα κατάλληλα μέτρα και οι κανόνες, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης οικονομικών μέσων, για τη διάθεση στον καταναλωτή των πλαστικών σακουλών μεταφοράς, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η μείωση της κατανάλωσης τους και κατ’ επέκταση της υψηλής συσσώρευσης των αποβλήτων τους, που προκαλούν σημαντική ρύπανση στο περιβάλλον και ιδιαίτερα στα υδάτινα οικοσυστήματα και έτσι να εκπληρώνονται με τρόπο αποδοτικό οι στόχοι του άρθρου 1 του ν. 2939/2001, όπως ισχύει και ευρύτερα οι βασικές αρχές, οι στόχοι και οι κατευθύνσεις των άρθρων 26,27,28 και 29 του ν. 4042/2012.
Η απόφαση αυτή εφαρμόζεται στις πλαστικές σακούλες μεταφοράς με πάχος τοιχώματος μέχρι 70 μικρά (μη).
Για τις πολύ λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, όπως ορίζονται στην παράγραφο 1 (περιπ. δ) του άρθρου 2, καθώς και για τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς με πάχος τοιχώματος μεγαλύτερο ή ίσο των 70 μικρών (μη), εφαρμόζονται μόνο οι διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 1 (περ. α; γ’, δ και ε), 4, 6 και 10.
Για την επίτευξη της μείωσης της κατανάλωσης των πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, από την 1η Ιανουαρίου 2018 παύει η δωρεάν διάθεση στους καταναλωτές των πλαστικών σακουλών μεταφοράς που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας απόφασης και επιβάλλονται, κατά περίπτωση, τα ακόλουθα μέτρα:
α) Για τις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων με πάχος τοιχώματος μικρότερο των 50 μικρών (μηι), επιβάλλεται στους καταναλωτές η καταβολή περιβαλλοντικού τέλους, ανά τεμάχιο λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του άρθρου 3Α.
β) Oι πλαστικές σακούλες μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων με πάχος τοιχώματος από 50 μέχρι 70 μικρά (μη), συμπεριλαμβανομένων των επαναχρησιμοποιήσιμων σακουλών ή τσαντών μεταφοράς με το ίδιο πάχος τοιχώματος, όπως αυτές ορίζονται στην παράγραφο 1(στ) του άρθρου 2, υπόκεινται σε τιμολόγηση, σύμφωνα με το άρθρο 3Β της απόφασης.
Απαγορεύεται κάθε προωθητική ενέργεια εκ μέρους των εμπόρων που αναιρεί, αμέσως ή εμμέσως, τα προβλεπόμενα στην ανωτέρω παράγραφο μέτρα, με την επιφύλαξη όσων ορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 3Β της απόφασης.
Προσδιορισμός είσπραξη και απόδοση του περιβαλλοντικού τέλους
Προσδιορισμός της ανταποδοτικότητας και του ύφους του περιβαλλοντικού τέλους.
Το περιβαλλοντικό τέλος που επιβάλλεται στις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς σύμφωνα με την παράγραφο 1(α) του άρθρου 3 της απόφασης, έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα.
Τα έσοδα από τα περιβαλλοντικά τέλη αποτελούν δημόσιο έσοδο το οποίο εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και στη συνέχεια αποδίδεται υπέρ του ΕΟΑΝ για τη χρηματοδότηση δράσεων προώθησης, δωρεάν διάθεσης στον καταναλωτή και εν γένει πριμοδότησης των επαναχρησιμοποιήσιμων σακουλών/τσαντών μεταφοράς και των βιοαποδομήσιμων και λιπασματοποιήσιμων πλαστικών σακουλών μεταφοράς. Ο Ε.Ο.ΑΝ. προβαίνει αυτοτελώς ή σε συνεργασία με τους OTA A’ βαθμού, στην υλοποίηση των ανωτέρω δράσεων καθώς και σε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για την αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στην επίτευξη των στόχων του άρθρου 1 της απόφασης.
Το ύψος του περιβαλλοντικού τέλους καθορίζεται με κριτήριο τον ανταποδοτικό του χαρακτήρα, ανάλογα με τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο της ανάκτησης ή διάθεσης των λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς, τις δυνατότητες ανακύκλωσης και βιοαποδόμησης/ λιπασματοποίησής τους, την ανθεκτικότητα τους ή τη συγκεκριμένη χρήση για την οποία προορίζονται και ειδικότερα:
α) Από την 1η Ιανουαρίου 2018 το περιβαλλοντικό τέλος για τις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς προσδιορίζεται στην τιμή των 3 λεπτών και,
β) Από την 1η Ιανουαρίου 2019 το περιβαλλοντικό τέλος για τις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς προσδιορίζεται στην τιμή των 7 λεπτών.
γ) Τα ποσά του περιβαλλοντικού τέλους που αναφέρονται στις ανωτέρω περιπτώσεις (α) και (β), αναγράφονται με τρόπο διακριτό και ευανάγνωστο στα παραστατικά πώλησης προ του ΦΠΑ.
Με όμοια απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του ΕΟΑΝ, είναι δυνατόν να αναπροσαρμόζεται το ύψος των περιβαλλοντικών τελών που αναφέρονται στην υποπαράγραφο 1.2, ανάλογα με την επιτευχθείσα μείωση της κατανάλωσης πλαστικών σακουλών μεταφοράς και σε συνδυασμό με τις ιδιότητες της πλαστικής σακούλας μεταφοράς, όπως πάχος, υλικό κατασκευής ή χρήση, σύμφωνα με τα κριτήρια που περιγράφονται στην ίδια υποπαράγραφο.
Καταβολή είσπραξη και απόδοση περιβαλλοντικού τέλους.
Ο τρόπος και η διαδικασία καταβολής, είσπραξης και απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους διέπεται από τις διατάξεις του ν. 4389/2016 (Α’/94). Ειδικότερα:
Κάθε έμπορος, (όπως ορίζεται στην παράγραφο 1 (ι) του άρθρου 2 της απόφασης), ο οποίος διαθέτει στον καταναλωτή λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, υποχρεούται ανά τρίμηνο, την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα και για πρώτη φορά στις 30 Απριλίου 2018, να υποβάλλει στην ΑΑΔΕ δήλωση απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους.
Το περιβαλλοντικό τέλος αναγράφεται στα παραστατικά πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων και αποτυπώνεται στα λογιστικά αρχεία που υποχρεούται να τηρεί ο έμπορος.
Ο έλεγχος της ορθής απόδοσης των περιβαλλοντικών τελών από τους εμπόρους διενεργείται από την ΑΑΔΕ στο πλαίσιο εφαρμογής του ν. 4389/2016.
Τα ποσά από τα ανταποδοτικά τέλη αποδίδονται μέσω του μηχανισμού είσπραξης της ΑΑΔΕ στον κρατικό προϋπολογισμό, σε διακεκριμένο κωδικό εσόδου και στη συνέχεια αποδίδονται υπέρ του ΕΟΑΝ. Τα ποσά που εισπράττει ετησίως ο ΕΟΑΝ από το περιβαλλοντικό τέλος, εγγράφονται ως έσοδο, σε χωριστό κωδικό του προϋπολογισμού του ΕΟΑΝ.
Η αρμόδια υπηρεσία Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Α.Α.Δ.Ε. σε συνεργασία με τον Ε.Ο.ΑΝ. προβαίνει στη δημιουργία ανάλογης ηλεκτρονικής εφαρμογής για την υποβολή της δήλωσης απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους, στο περιβάλλον TAXISnet της Α.Α.Δ.Ε. στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr.
Σε περίπτωση μη καταβολής του περιβαλλοντικού τέλους η παράβαση βεβαιώνεται, στη Δ.Ο.Υ. Φορολογίας του υπόχρεου, από την αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που εποπτεύει τον ΕΟΑΝ, μετά από εισήγηση του ΕΟΑΝ και εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).
Διαχείριση των εσόδων από τα περιβαλλοντικά τέλη
α) Ο Ε.Ο.ΑΝ. στο πλαίσιο επίτευξης των στόχων της απόφασης:
αα) υποστηρίζει και συνδράμει τους Δήμους στη διαμόρφωση προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, συμπεριλαμβανομένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα σχολεία, με τη χρηματοδότηση μέτρων και δράσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 1.1 και στοχεύουν στη μείωση της κατανάλωσης των πλαστικών σακουλών μεταφοράς μιας χρήσης,
ββ) ιεραρχεί τα χρηματοδοτούμενα έργα και προγράμματα ανάλογα με τη σπουδαιότητα και τον επείγοντα χαρακτήρα τους και,
γγ) καθορίζει, συντονίζει και εποπτεύει τις δράσεις και τα προγράμματα που χρηματοδοτεί.
β) Ο ΕΟΑΝ υποχρεούται εντός του πρώτου τριμήνου κάθε επόμενου έτους, να συντάσσει ετήσια απολογιστική έκθεση στην οποία θα περιγράφεται ο τρόπος της διαχείρισης και αξιοποίησης των ανωτέρω εσόδων κατά το προηγούμενο έτος. Η ανωτέρω ετήσια απολογιστική έκθεση κοινοποιείται στην αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου
Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναρτάται στην ιστοσελίδα του ΕΟΑΝ.
Τιμολόγηση των πλαστικών σακουλών μεταφοράς
Οι πλαστικές σακούλες μεταφοράς (σύμφωνα με την παράγραφο 1(β) του άρθρου 3 της απόφασης ), χρεώνονται στον καταναλωτή στα σημεία πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων.
Το ποσό της χρέωσης αναγράφεται με τρόπο διακριτό και ευανάγνωστο στα παραστατικά πώλησης προ του ΦΠΑ.
Η απαγόρευση προωθητικών ενεργειών που προβλέπεται στην υποπαράγραφο 1.1 του άρθρου 3, δεν αποκλείει τη δωρεάν διάθεση επαναχρησιμοποιήσιμων σακουλών μεταφοράς στο πλαίσιο δράσεων συλλογής προς ανακύκλωση των λεπτών σακουλών μεταφοράς.
Υποχρεώσεις εμπόρων
Από την 1η Ιανουαρίου 2018, οι έμποροι, υποχρεούνται να τηρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις:
1) Οι έμποροι των υπεραγορών τροφίμων ή «Σούπερ Μάρκετ», όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 44 της Υγειονομικής Διάταξης Α1β/8577/8.1983, υποχρεούνται:
α) να παρέχουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές να εφοδιάζονται στο ταμείο των σημείων πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων, επαναχρησιμοποιήσιμες σακούλες / τσάντες μεταφοράς και να τις τοποθετούν σε εμφανές στους καταναλωτές και προσιτό σημείο.
β) να συνδράμουν και να διευκολύνουν με κάθε τρόπο τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΕΔ), στην υλοποίηση προγραμμάτων ανακύκλωσης, όπως με την τοποθέτηση στο κατάστημα ορατού και εύκολα προσβάσιμου από τον καταναλωτή σημείου συγκέντρωσης και προσωρινής αποθήκευσης χρησιμοποιημένων λεπτών σακουλών μεταφοράς, το οποίο θα φέρει κατάλληλη ένδειξη.
Οι έμποροι εκτός των περιπτέρων και του υπαίθριου εμπορίου υποχρεούνται:
α) να αναγράφουν στα σημεία λιανικής πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων, σε εμφανές σημείο προς τον καταναλωτή, ότι: «Οι λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς υπόκεινται σε περιβαλλοντικό τέλος (με αναγραφή του ποσού του τέλους), με σκοπό τη μείωση χρήσης τους».
β) να τηρούν τις απαιτήσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 3, στην παράγραφο 2.1 του άρθρου 3Α και στο άρθρο 3Β της απόφασης,
γ) να μεριμνούν για την αναγραφή του ποσού του περιβαλλοντικού τέλους, με τρόπο διακριτό και ευανάγνωστο, στα παραστατικά πώλησης προ του ΦΠΑ, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 1.2(γ) του άρθρου 3Α, στην παράγραφο 1(β) του άρθρου 3 και στην παράγραφο 2 του άρθρου 3Β.
3) Όλοι οι έμποροι και εμπορικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των περιπτέρων και του υπαίθριου εμπορίου, υποχρεούνται να παρέχουν στον καταναλωτή μόνο λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς που φέρουν τη σήμανση που προβλέπεται στην παράγραφο 1 (β και γ) του άρθρου 5 της απόφασης.
Υποχρεώσεις παραγωγών πλαστικών σακουλών μεταφοράς
1. Κάθε παραγωγός πλαστικών σακουλών μεταφοράς υποχρεούται:
α) να προβαίνει στην οργάνωση ατομικού συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΕΔ) ή να συμμετέχει σε εγκεκριμένο συλλογικό ΣΕΔ, σύμφωνα με τις προβλέψεις των άρθρων 7 έως 9 του ν. 2939/2001, όπως ισχύει,
β) να διαθέτει στην αγορά τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς με σειριακό κωδικό,
γ) να διαθέτει στην αγορά τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς με σήμανση η οποία φέρει τον τόπο και την ημερομηνία παραγωγής και τον Αριθμό Εθνικού Μητρώου Παραγωγού (ΕΜΠΑ), με ευκρινή τρόπο και σε εμφανή θέση στο σώμα της πλαστικής σακούλας, με την επιφύλαξη των προβλεπόμενων στο άρθρο 9,
δ) να εγγράφεται στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 181504/2016 υπουργική απόφαση (Β’/2454),
ε) να παρέχει στον ΕΟΑΝ διακριτά στοιχεία για τον αριθμό και τις ποσότητες των τριών κατηγοριών σακουλών μεταφοράς που διακινούνται στην αγορά [πολύ λεπτές και λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, όπως ορίζονται αντίστοιχα στην παράγραφο 1(γ) και 1(δ) του άρθρου 2, καθώς και πλαστικές σακούλες μεταφοράς με πάχος τοιχώματος από 50 μέχρι 70 μικρά ^m)].
2. Η υποχρέωση των παραγωγών να διαθέτουν στην αγορά πλαστικές σακούλες μεταφοράς με σήμανση, σύμφωνα με τις προβλέψεις της παραγράφου 1(β και γ), αρχίζει να εφαρμόζεται μετά την εξάντληση των αποθεμάτων και πάντως όχι πέραν των δέκα (10) μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης
Πηγή: Taxheaven